و ادعا کنیم که بار گرمایی محیطی را به حداقل رسانده ایم. اکنون ما برای خنک کردن گاوها در دمای فعلی به ترموستات هایی که بر اساس هوا کار می کنند وابسته ایم. ما سامانه های خنک کننده را بر اساس دمای واقعی بدن گاوها به کار نمی اندازیم. در آینده ما باید روی این موضوع متمرکز شویم که کی، کجا و چه مدت از سامانه های سردکننده برای خنک کردن گاوها استفاده کنیم. بدیهی است که ما مجبوریم گاوها را واقعا خنک کنیم.
گرما از نزدیک اواسط شب به اوج می رسد .....
در مطالعه ای که ما درباره برنامه های غذایی متناسب با شرایط تنش گرمایی انجام دادیم، دریافتیم که دمای درونی بدن گاو از حول و حوش ساعت 11 شب تا اواسط شب به بالاترین درجه می رسد و سپس کاهش می یابد. به منظور کاهش تنش گرمایی، 4 روش برای خنک کردن گاوها وجود دارد.
• خنک کردن تبخیری که وابسته به ظرفیت هوا برای جذب آب حاصل از تعریق یا نفس نفس زدن گاو و یا آب پاشیده شده توسط آب پاش است. با به کار بردن آب پاش در طول روز، می توان با رطوبت نسبی بالا مقابله نمود. آب پاش ها باید پشت گاوها را خیس کنند و در طول روز روشن باشند چون رطوبت نسبی پایین تر است.
• تشعشع: انتقال گرما از طریق موج های الکترومغناطیسی می باشد. اگر تراک در بین گاوها بالا باشد، گاو گرما را از طریق تشعشع از دست می دهد ولی از طریق هم گله ای اش گرما را دریافت می کند.
• انتقال: وقتی صورت می گیرد که گاوها روی سطح خنکی مانند بستر آبی دراز می کشند. آب درون بستر، حرارت تابش یافته از گاو را جذب می کند. بهره بردن از این روش در شب بهتر است.
• همرفت: معمولا هوا از روی سطح بدن دام توسط فن و یا باد جابه جا می شود و به این طریق گرما کاهش می یابد. پرورش دهندگان چطور می توانند گاوها را با گرما و رطوبت بالا سازگار کنند؟ اگر دمای هوا زیاد نیست، از فن استفاده کنید تا هوای خنک را روی دام ها بدمد. چگونگی خنک کردن گاوها در طول شب نیز یک موضوع است. محققان دانشگاه فلوریدا، سرعت هوای 120 تا 180 متر در دقیقه را پیشنهاد می دهند. برای دست یابی به این جریان هوا باید برای هر 40 گاو یک فن 90 سانتی متری نصب شود.
فن ها را در شب خاموش نکنید. اگر فن ها خاموش هستند و گاوها در حال نفس نفس زدن هستند بدون توجه به درجه هوا فن ها را روشن کنید. اطمینان حاصل کنید که سامانه خنک کننده به اندازه ای کار می کند که گاوها گرمای انباشته شده شان را از دست بدهند. اگر دما تغییر کند و ترموستات سامانه را خاموش کند، زمان بیشتری طول می کشد که دمای بدن گاو پایین بیاید. وقتی که رطوبت بالاست سایر روش های خنک کردن مانند استفاده از اسپری و مه پاش ها زیاد موثر نخواهد بود. اگر آب از روی بدن گاو چکه کند هدر رفته است. چون گاوها از منطقه کتف به مقدار زیادی عرق می کنند این موضوع اهمیت دارد که آب از سطح شانه ها تا حد امکان تبخیر شود.
اولین جایی که گاوها باید توسط فن ها و آب پاش ها خنک شوند موقعی است که آنها در جایگاه های انتظار دوشش تجمع می کنند. گاوها نباید بیش از 35 تا 40 دقیقه قبل از شیردوشی در جایگاه های انتظار دوشش بمانند. حتی با وجود تجهیزات خمک کننده، گاوها باز هم با تنش گرمایی رو به رو می شوند. به دلیل عرق کردن و هدر رفتن آب از طریق تبخیر و ادرار، گاوها نیاز بیشتری به مصرف آب دارند. تا حد امکان گاوها را کم حرکت دهید و آنها را آرام نگه دارید. مثلا درصورت امکان در ساعات خنک و نه در 4 یا 5 بعداز ظهر شیردوشی کنید.
شب را طولانی کنید .....
تغذیه در شب اوج تولید گرمای طبیعی گاو را افزایش می دهد ولی دمای هوا در تابستان در شب خنک تر است. در یک شب تابستانی صاف، گاوها گرمای بدنشان را به آسمان می فرستند. اما اگر گاوها در تمام طول شب در جایگاه بسته بمانند این اتفاق نمی افتد چون حرکت هوا کم می شود و جایگاه در تمام طول روز گرما را جذب کرده است. اگر مجبور شدید که گاوها را در تمام طول شب در جایگاه نگه دارید بهتر است که فن ها را روشن کنید. یک فرصتی برای هدر دادن گرما در طول شب وجود دارد. حتی اگر هوا هم ابری باشد، از دست دادن گرما در گاوهایی که در جایگاه های باز نگهداری می شوند به طور موثر انجام نمی شود. هوا در شب از آب اشباع می شود که به بار گرمایی اضافه می کند. اواسط تیرماه زمان فوق العاده نامناسبی است اما شهریور به اندازه تیر بد نیست.
محققان دانشگاه فلوریدا پیشنهاد می کنند که برای گاوها به طور طبیعی یا مصنوعی سایه بان تعبیه کنید تا گاوها را از اشعه خورشید حفظ کند. در اغلب موارد استفاده از سایبان های طبیعی مانند درخت بهترین روش برای کاهش تنش گرمایی است. جهت سایه بان باید شرقی-غربی باشد به طوری که گاو بتواند بیشتر زیر سایه دراز بکشد. حتی سایه بان های پارچه ای هم 30 تا 90درصد سایه مورد نیاز را تامین می کند. یکی از پارچه های بسیار معمول که استفاده می شود پوشش های پروپیلنی است که 80 درصد سایه تامین می کند.
اگر شما آگاهید که یک موج گرما در حال آمدن است روش های تغذیه ای تان را تغییر دهید. مطمئنا شما سعی می کنید که گاوها را از مرگ تنش گرمایی نجات دهید. در این شرایط با روش تغذیه ای پیش بروید که از غذاهای سریع الهضم استفاده می کند. کاهش مقدار کل خوراک مصرفی و در عین حال افزایش منابع انرژی تغلیظ شده به منظور کاهش سوخت و ساز یکی از گزینه های انتخابی است. یک نظریه رایج در این مورد اضافه کردن چربی در جیره یا کاهش مقدار گرمای تولیدی توسط گاو است. اما این تغییر در افزایش گرمای تولیدی ناچیز است و به اندازه ای نیست که دمای بدن گاو را متوازن کند. وقتی چربی به جیره گاو اضافه می کنید، ما توصیه می کنیم که از غلاتی مانند دانه سویای کامل، دانه های روغنی، پنبه دانه کامل، غلات تقطیری، هومینی، مکمل های چربی فرآوری شده و چربی های عبوری از شکمبه استفاده کنید.
این خوراک ها غلظت انرژی جیره را نیز افزایش می دهند. وقتی شما از غلات بیشتری در جیره استفاده می کنید محیط اسیدی را در شکمبه ایجاد می کنید. فرآورده های فرعی الیافی راحت تر هضم می شوند. همچنین باید در جیره ترکیبی از کربوهیدرات ها توسط علوفه و مکمل ها تامین شود.
تعدیل غلظت مواد مغذی جیره را نیز بررسی کنید. گاوها چون کمتر می خورند به مواد مغذی بیشتری در هر کیلوگرم خوراک احتیاج خواهند داشت. جیره را طوری تنظیم کنید تا اطمینان حاصل کنید که تعادل مناسب انرژی را برای گاو فراهم کرده در عین حال خطر اسیدوز شکمبه کاهش یافته است.در طول این مدت نشاسته اضافی در جیره وارد نکنید.
جیره باید برای تامین مقادیر مناسب پروتئین عبوری و با اضافه کردن پودر ماهی، کنجاله سویای فرآوری شده و خوراک های فرعی متوازن شود. گاو پروتئین میکروبی بیشتری دریافت می کند چون میکروب های شکمبه پروتئین های عبوری را تجزیه نمی کنند.
مخمر نیز می تواند در کاهش اسیدوز شکمبه نقش داشته باشد. افزودن بافرهای شکمبه ای مانند بیکربنات سدیم به پیشگیری و کنترل اسیدوز شکمبه کمک خواهد کرد. این مکمل ها اثر منفی اسیدوز مزمن را کاهش داده و آسیب شکمبه و نگاری را به حداقل می رساند. الکترولیت های جیره باید برای بازیابی الکترولیت های از دست رفته گاو کافی باشد. سدیم و پتاسیم مثال هایی از الکترولیت های مکمل هستند. در مواقع پیشروی موج گرما با شرکت های غذایی محلی یا نمایندگی های تغذیه حیواات برای تنظیم دوباره جیره تماس بگیرید. این کار باید در اواخر بهار و یا اوایل تابستان و قبل از شروع آسیب های تنش گرمایی باشد.
زمان تغذیه گاوها نیز می تواند تفاوت ایجاد کند. اگر شما گاو را در اوایل صبح مثلا نزدیک 10 صبح تغذیه کنید، گرمای درونی بدن گاو را افزایش می دهید. اگر در منطقه ای زندگی می کنید که دمای روزانه از یک هفته تا هفته دیگر همیشه و به طور ثابت گرم و یا معتدل نیست گاوهای شما زمان کمی برای سازگاری دارند هرچند توانایی تحمل و قدرت ماندگاری گاو در تابستان افزایش می یابد. در نهایت اطمینان حاصل کنید که گاوها آب تمیز می خورند. اگر شما نمی توانید آن آب را بنوشید، به گاوتان ندهید. گاوها دیرتر به تغییرات دمایی عادت می کنند و در واقع 3 تا 4 روز طول می کشد تا سوخت و ساز بدن آنها تعدیل شود.
در شماره ژوئن 2006 مجله دیری ساینس مقاله ای وجود دارد که اثرات اضافه کردن یک سایه بان پارچه ای و فن بالای آخور گاوهایی که قبلا از یک آب پاش برای خنک کردن گاوها در هنگام خوردن استفاده می کردند را بررسی کردند. در این تحقیق 524 گاو هلشتاین در طول 3 هفته آخر دوره خشکی شان به صورت تصادفی برگزیده شدند و در دو جایگاه مختلف قرار گرفتند که یکی فقط مجهز به آب پاش در بالای آخور بود و دیگری علاوه بر آب پاش به سایه بان پارچه ای و فن مجهز شده بود. در هر دو جایگاه منطقه استراحت سایه بان وجود داشت تا گاوها در صورت تمایل از آن استفاده کنند. نتایج از 20 ژوئن تا 20 اکتبر ثبت شدند.
محققان دریافتند که گاوهای مستقر در جایگاه های دارای آب پاش و سایه بان و فن روزانه 5/1 کیلوگرم شیر بیشتری در 60 روز اول شیردهی بعدی نسبت به گاوهای مستقر در جایگاه های فقط مجهز به آب پاش تولید کردند. در طول دوره آزمایش میانگین دمای زیر آخور پوشانده شده در هر روز 2/1 درجه خنک تر از میانگین دمای محل های بدون فن و سایه بان بود (3/26 در مقابل 1/25 درجه سانتی گراد). شاخص دما-رطوبت در آخورهای غذایی مجهز به سایه بان و فن در 48 درصد از روزهای تحقیق بالای 72 بود ولی در محل های بدون این تجهیزات در 60 درصد از روزهای تحقیق این عدد به بالاتر از 72 می رسید. از آنجا که شاخص دما-رطوبت بالاتر از 72، نشانگر تنش گرمایی در گاو درنظر گرفته می شود، گاوهایی که در جایگاه های بدون فن و سایه بان بودند، در دوره انتهای آبستنی شان که زمان بحرانی برای بسیاری از فعالیت های فیزیولوژیکی است بیشتر در معرض تنش گرمایی بودند.
کارشناسان سود اقتصادی نصب و نگهداری فن و سایه بان ها را در آخور گاوهای خشکی که قبلا فقط از یک آب پاش استفاده می کردند، تخمین زدند. آنها یک ارزش افزوده حداقل 92/8 دلاری را فقط از فروش شیر برای هر گاو در هر سال برآورد کردند. آنها برای سلامتی و طول عمر رقمی را نمی توانند تعیین کنند.
با وجودی که همه گاوداران باید نتایج این تحقیق را به منظور چگونگی مدیریت گاوهای خشک شان بررسی کنند ولی پرورش دهندگانی که در کشورهایی هستند که با تنش گرمایی مواجهند باید توجه ویژه ای به این مقاله داشته باشند. افزایش تولید شیر و سودآوری نتیجه یک سرمایه گذاری نسبتا کم در خنک کردن گاوهای خشک با سایه بان زدن و نصب خنک کننده ها در موقع غذا خوردن است.
